Doelen
- Je weet wat een verbinding en een element is.
- Je weet dat elementen niet ontleedbaar zijn.
- Je weet dat verbindingen wel ontleedbaar zijn.
- Je kunt zien aan de structuurtekening van een molecuul of het een element of een verbinding is.
Verbindingen en Elementen
In de scheikunde maken we onderscheid tussen moleculen die uit 1 soort atoom bestaan en moleculen die uit 2 of meer atomen bestaan. Als een molecuul uit 2 of meer atomen bestaat kan het uit elkaar gehaald worden. Het is dan een ontleedbare stof. Als een molecuul slechts uit 1 atoom bestaat of uit meerdere atomen van dezelfde soort, kan het niet ontleden.
Elementen
Je kent de elementen al uit het periodiek systeem. Dit zijn de bouwstenen van de scheikunde. Net als bij bouwsels van Lego kun je 1 steen niet verder uit elkaar halen.
Bekende voorbeelden van elementen zijn zuurstof, waterstof, koolstof, chloor en de metalen zoals ijzer, koper en aluminium. Al deze stoffen bestaan uit moleculen die slechts uit 1 atoomsoort bestaan. Ze zijn niet ontleedbaar.
In de structuurtekening kun je zien dat er maar 1 soort atoom aanwezig is in de elementen.
Verbindingen
Verbindingen zijn voor de scheikunde veel interessanter. Verbindingen kunnen namelijk kapot. Dit noem je ontleden. Veel moleculen bestaan uit 2 of meer atoomsoorten.
Bekende voorbeelden zijn koolstofdioxide (koolstof en zuurstof), water (waterstof en zuurstof), alcohol (koolstof, waterstof en zuurstof), keukenzout (natrium en chloor) en zo zijn er ongeveer 4 miljoen mogelijkheden.
In de structuurtekening kun je zien dat er meerdere soorten atomen in de moleculen zitten.
38
Wat is een mengsel?
39
Wat is een zuivere stof?
40
Wat is een element?
41
Wat is een verbinding?
42
Kun je een element ontleden?
43
Kun je een verbinding ontleden?
44
Kun je een element scheiden?
45
Kun je een verbinding scheiden?
46
Waterstof is een element. Zijn alle atomen van het waterstof molecuul hetzelfde?
47
Alcohol is een verbinding. Zijn alle atomen van een alcohol molecuul hetzelfde?
48
Uit hoeveel atoomsoorten bestaat een element?
49
Uit hoeveel atoomsoorten bestaat een verbinding?
50
Is koper met alleen koper atomen een verbinding of een element?
51
In keukenzout zitten Chloor en Natrium atomen. Is dit een verbinding of een element?
52
Kun je koper ontleden?
53
Kun je keukenzout ontleden?
54
Geef in deze tekening aan of de moleculen elementen zijn of verbindingen.
55
Voor deze opdrachten heb je modellen van moleculen nodig. Vraag de koffer aan de docent.
-
Maak 5 zuurstof moleculen. (2 rode bolletjes)
-
Maak 5 stikstof moleculen. (2 blauwe bolletjes)
-
Maak 5 methaan moleculen. (1 zwarte koolstof en 4 witte waterstof)
-
Maak 5 ammoniak moleculen (1 blauwe stukstof en 3 witte waterstof)
-
Maak nu 5 groepen van moleculen.
-Groep A: 2 Zuurstof en 2 Stikstof.
-Groep B: 2 Methaan
-Groep C: 2 Ammoniak
-Groep D: 2 Zuurstof en 2 Ammoniak
-Groep E: 2 Stikstof
-
Maak en twitter van ieder groep een foto.
@daltonmavo
56
Kun je de stof in groep B scheiden?
57
Kun je de stof in groep C ontleden?
58
Kun je de stof in groep E ontleden?
59
Kun je de stof in groep A scheiden?
60
Is groep D een zuivere stof?
61
Is groep D een mengsel van 2 verbindingen?