Doelen

  • Je weet hoe de waterkringloop werkt
  • Je kent de verschillende plekken waar water voor komt.
  • Je weet waar water voor gebruikt wordt

Waterkringloop

Water is een van de belangrijkste stoffen voor het leven op aarde. Ooit is het leven in de zee ontstaan en ook nu kunnen we niet zonder water. In dit hoofdstuk gaan we echter niet in op het leven dat water mogelijk maakt maar op de combinatie van water en andere chemische stoffen. Wanner stoffen gemengd worden met water kunnen er verschillende dingen gebeuren. Stoffen kunnen oplossen of juist niet oplossen. Ook maken we onderscheid tussen vloeistoffen en vaste stoffen die mengen met water. We kijken verderop in dit hoofdstuk ook naar een aantal methodes om stoffen uit water te scheiden.

Water op aarde doorloopt een kringloop. Deze kringloop heeft geen begin en geen eind. Het gaat dus oneindig door. Op deze manier verandert de totale hoeveelheid water op aarde niet. Wel verandert de fase waar het water zich in bevint. Water op de noord en zuidpool is in de vast fase, het water dat regelmatig in de vorm van wolken boven ons land hangt is in de gas fase en het water in de oceanen is in de vloeibare fase.

Regenwater

Water dat uit de zee verdampt wordt regenwater. Als het water net verdampt is, is het altijd schoon. De afvalstoffen die in de zee zitten verdampen niet. In de lucht zit soms luchtverontreiniging. Dit komt meestal door fabrieken en verkeer. De verontreiniging lost op in het regenwater. Als het vervuilde regenwater naar beneden valt als neerslag spreken we van zure regen.

Oppervlaktewater

Al het water dat zich aan de oppervlakte bevind noemen we oppervlakte water. Denk hierbij aan rivieren, meren en kanalen. Oppervlakte water ontstaat door neerslag. Water komt als regen of sneeuw uit de lucht. De sneeuw smelt en het water stroomt naar het laagste punt. Terwijl het water naar benden stroomt komt het langs rotsen. Die rotsen geven een klein beetje af aan het water en er komen zo opgeloste zouten in het water. Met name kalk kun je later nog terugvinden in het water.
Het oppervlaktewater wordt vervuild. Dit komt doordat het regenwater verontreinigd is of doordat fabrieken hun afval lozen. Een andere grote vervuiler is de landbouw. Stoffen uit mest komen ook in het oppervlaktewater terecht.

Grondwater

Niet al het regenwater wordt oppervlaktewater. Het water dringt door tot in de grond en dit noemen we het grondwater. Het grondwater gaat eerst net als het oppervlaktewater langs gesteente. Hierdoor lossen er zouten op. Onder de grond zit ook zand en dit filtert het water waardoor het grondwater schoner is dan het oppervlaktewater.

Zeewater

Voor ons Nederlanders is het niet vanzelfsprekend maar het meeste land op aarde licht boven de zeespiegel. Het oppervlaktewater stroomt altijd naar het laagste punt en dat is dus de zee. Samen met het oppervlaktewater stromen ook opgeloste zouten naar de zee. In de zee verdampt alleen het water maar niet de zouten. De zouten blijven dus achter en daarom is de zee zout.

Toepassingen van water

Consumptie

De belangrijkste toepassing van water is ons drinkwater. Ook in de meeste drankjes zit voor het grootste deel water. In veel van onze voeding is ook water verwerkt. Niet alleen in het eindproduct zit water maar ook in de bereiding van voedsel wordt water gebruikt. Denk maar eens aan het koken van groente of het wassen van fruit. Voor we water kunnen drinken moeten we het zuiveren. Dit gebeurd in de waterzuiveringsinstallatie.
We gebruiken water ook om dingen schoon te maken. Vaak lossen we zeep op in water voor we het gebruiken. We kunnen ook alleen water gebruiken om dingen schoon te spoelen. We gebruiken water niet alleen thuis om dingen schoon te maken maar dit wordt in de industrie ook veel gedaan.

Energie

Uit stromend water kan energie gehaald worden. Water kan stromen door eb en vloed maar meestal wordt water dat stroomt van een berg gebruikt. Het water wordt opgevangen bij een stuwdam en wordt daar door turbines geleid die met dynamo's elektrische energie genereren.

Voeding

Wa halen ook voeding uit water. Dit doen we door te vissen. Het water van de meren, rivieren en de zee is een geschikte leefomgeving voor veel vissen, schelpdieren en zoogdieren.

Recreatie

We gebruiken de meren, rivieren en de zee ook graag als recreatie. En vergeet ook de sneeuw niet voor de wintersport. We zwemmen, duiken, zeilen en surfen graag over het water.

1

Noem voorbeelden van water op aarde in de vaste, vloeibare en gasfase.

2

Welke vormen van neerslag ken je? Noem er minimaal 2.

3

Waarom verdampt het zout uit de zee niet en het water wel?

4

Hoe ontstaat zure regen?

5

Noem 2 vervuilers die zorgen dat er afvalstoffen in de waterkringloop terecht komen.

6

Zet de plekken waar water voor komt in volgorde van schoon naar vies. Oppervlaktewater, Regenwater, Grondwater, Zeewater

7

Hoe komt kalk in het water?

8

Hoe komt het dat de zee zout is?

9

Noem 5 voorbeelden hoe wij water gebruiken.

10

Neemt de totale hoeveelheid water op aarde af?

11

Maak in sketchbook een poster waarin je verwerkt wat je in deze paragraaf geleerd hebt. Twitter de afbeelding met #waterkringloop

Waterkringloop

We leren over de waterkringloop.

Water mengen

Wanneer water gemengt wordt met andere stoffen ontstaat er een oplossimg, suspensie of een emulsie.

Scheiden met water

We kunnen water op verschillende manieren scheiden van andere stoffen. Filtreren, afschenken, indampen, destilleren, enz.