Doelen

Je weet hoe de 3 verschillende reactiesnelheden met zuurstof heten.
Je kunt voorbeelden noemen van verschillende reactiesnelheden met zuurstof.
Je kent de vuurverschijnselen.
Je kent de branddriehoek.
Je kent de voorwaarden voor een explosie.

Reacties met Zuurstof

We noemen reacties met zuurstof verbrandingen of oxidaties. De snelheid van een reactie met zuurstof kan heel verschillend zijn. Dit hangt af van de 5 factoren op de reactiesnelheid. Met name de soort stof die reageert met zuurstof is hier erg belangrijk.

Oxidaties

Langzame reacties met zuurstof noemen we oxidaties. Soms worden deze reacties ook wel corrosie genoemd. In het geval van metalen noemen we het ook wel roesten. Je hebt eerder geleerd over de edele en onedele metalen. De onedele metalen reageren met zuurstof. De edele metalen doen dat niet.

Metalen

Als je een stuk ijzer in contact brengt met de zuurstof in de lucht zal het ijzer gaan roesten. Dit gebeurt gelijk. Je zult het alleen niet gelijk zien. De roest van ijzer noemen we ijzeroxide. Oxide betekent een verbinding met zuurstof. Deze stof, ijzeroxide brokkelt van het ijzer af tot al het ijzer weg geroest is. Bij aluminium en chroom is dit anders. Er ontstaat net als bij ijzer nu aluminiumoxide en chroomoxide maar deze stoffen blijven aan het metaal vast zitten. Hierdoor blijft het aluminium en het chroom beschermd en roest het niet verder dan alleen het bovenste laagje.

Voedsel

Je lichaam verbrand voedingsstoffen. Dit is ook een reactie met zuurstof. Er komt bij deze reactie energie vrij. Deze energie gebruik je om te bewegen, jezelf warm te houden en om belangrijke taken te verrichten zoals NaSk leren.
Het voedsel dat je eet bestaat voornamelijk uit koolstof (C) en waterstof (H) atomen. Als deze stoffen reageren met zuurstof ontstaat er koolstofdioxide CO₂ en water H₂O. Water is eigenlijk diwaterstofoxide. Beide stoffen zijn dus oxides en verbindingen met zuurstof.

Verbranden

Je spreekt van een snelle verbranding als er vuurverschijnselen zijn. Deze verschijnselen zijn:

Vlam (gloeiend gas)
Gloeiende vaste stoffen. (als stoffen warm worden gaan ze gloeien)
Vonken (wegspringende deeltjes van een gloeiende vaste stof)
Rook (rondvliegende vaste stof die over is na de verbranding)
As (vaste stof die over is na de verbranding)

Voor er een verbranding optreed moet er eerst aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

Brandstof. Er moet een brandbare stof aanwezig zijn.
Zuurstof. Er moet zuurstof aanwezig zijn.
Ontbrandingstemperatuur. De brandbare stof moet minimaal een bepaalde temperatuur hebben.

Deze drie punten worden ook wel in de branddriehoek gezet.

Explosies

Een explosie is een zeer snelle chemische reactie. Vaak komen hier veel warme gassen bij vrij die zeer snel uitzetten. Hierdoor kan een schokgolf ontstaan. Voor een explosie moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

De brandstof moet gasvormig zijn.
De brandstof moet vermengt zijn met zuurstof.
Er moet voldoende zuurstof aanwezig zijn.

Je legt wat ijzerpoeder en wat ijzeren spijkers buiten. Welke van de twee zal eerder roesten. Leg uit waarom.

Je legt er ook een blokje aluminium bij. Zal het aluminium sneller roesten? Leg uit waarom

Geef 2 andere namen voor roesten.

Hoe heet de stof die ontstaat als koper met zuurstof reageert?

Reageert goud ook met zuurstof? Waarom niet?

Uit welke elementen bestaat ons voedsel vooral.

Welke stoffen ontstaan er bij de verbranding van voedsel.

Waarom verbrand het lichaam voedsel?

Hoe noem je een verbinding met zuurstof?

Zie je bij het roesten van ijzer ook vuurverschijnselen.

Wat zijn de vuurverschijnselen?

Teken de branddriehoek.

Waarom noemen we het verwerken van voedsel in het lichaam ook wel verbranden.

Wat is een explosie?

Waarom kun je soms een schokgolf voelen bij een explosie?

Wat zijn de voorwaarden voor een explosie?

Wat is gevaarlijker, een tankauto die helemaal vol zit met benzine of een die bijna leeg is?

Diesel brand niet als je er een lucifer bij houd. In de motor van een auto brand diesel wel. Geef hiervoor een verklaring.

Zoek op wat de moleculeformule van ethanol is.

Welke reactieproducten ontstaan er bij de verbranding van Ethanol?

Welke reactieproducten ontstaan er bij de verbranding van octaan (benzine) C₈H₁₈?