Doelen

Water mengen

Veel vloeistoffen in ons dagelijks leven zijn stoffen die opgelost zijn in water. Denk maar aan koffie of limonade bijvoorbeeld. Wanneer we stoffen met water mengen kunnen er verschillende dingen gebeuren. In deze paragraaf gaan we bekijken wat er gebeurd. Er zijn ook stoffen die reageren met water. Natrium is daar een voorbeeld van. In dit hoofdstuk gaan we niet in op deze stoffen. We gaan bekijken of stoffen wel of niet oplossen. Als stoffen niet oplossen kan er een suspensie of een emulsie ontstaan.

Druppel helder water |https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Water_drop_001.jpg |José Manuel Suárez |https://www.flickr.com/photos/josjos/ |Creative Commons Attribution 2.0 Generic |https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/deed.en

Oplossing

Als een stof met water mengt kan de stof oplossen in het water. Dit kan een vaste stof zijn zoals keukenzout, een vloeistof zoals alcohol of een gas zoals koolstof dioxide. Je kunt oplossing herkennen aan een heldere vloeistof. Dit betekent niet dat de vloeistof geen kleur mag hebben maar het betekent dat je in de stof geen losse korrels of belletjes kunt zien. De stof bestaat uit 1 heldere kleur. Je kunt niet meer zien dat de stof uit 2 of meer stoffen bestaat.

Wat is een andere naam voor doorzichtig en wat is een andere naam voor ondoorzichtig?

Hoe noem je een doorzichtig mengsel van een vaste stof en water?

Hoe noem je een doorzichtig mengsel van een vloeistof en water?

Hoe noem je een ondoorzichtig mengsel van een vaste stof en water?

Hoe noem je een ondoorzichtig mengsel van een vloeistof en water?

Je kunt [[wel][niet]] door melk heen kijken.

Melk is dus [[helder][troebel]].
We noemen het dan een [[oplossing][suspensie][emulsie]].

Thee is een helder vloeistof omdat je [[het kunt verwarmen][er doorheen kunt kijken]] en je [[geen stukjes / laagjes][meerdere stoffen]] kunt zien.

De vulling van een pen bestaat uit inkt. Is inkt een zuivere stof, oplossing, suspensie of emulsie? Beantwoord eerst onderstaande vragen om tot het juiste antwoord te komen.

Welke fase heeft inkt?

Kun je door inkt heen kijken?

Zie je laagjes van verschillende stoffen?

Als inkt opdroogt, verdampt dan alle stof uit de inkt?

Zie je in de inkt korrels van een vaste stof?

Bevat inkt een oplosmiddel?

Suspensie Bier in een glas |https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Weizenbier-ukko.jpg |Ukko.de |https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Ukko |Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported |https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.en

Suspensie

Wanneer we een vaste stof mengen met water en er ontstaat geen oplossing dan noemen we dat een suspensie. Je ziet dan losse korrels van de vaste stof in het water zweven. Dit noemen we troebel. Na een tijdje zullen de korrels gaan drijven of gaan zinken. Dit hang af van de dichtheid van de korrels en de dichtheid van de vloeistof. Als er genoeg stof in het water zit kun je er niet meer doorheen kijken. Als de dichtheid van de korrels dicht bij die van de vloeistof zit duurt het heel lang voor deze zinken of drijven.

Emulsie

Twee vloeistoffen die niet oplossen noemen we een emulsie. Een bekend voorbeeld is slaolie en water. De vloeistoffen vormen eerst bubbels en later vormen ze 2 lagen. De stof met de kleinste dichtheid drijft boven. Het voorbeeld van slaolie en water is erg gevaarlijk als je dit gaat verwarmen. Het water zal eerst gaan koken en de hete olie zal opspatten. Daarnaast is de olie ook nog brandbaar dus dat is extra gevaarlijk.

Schuim |https://www.flickr.com/photos/coloneljohnbritt/11959431153 |coloneljohnbritt |https://www.flickr.com/photos/coloneljohnbritt/ |Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic |https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.0/

Schuim en nevel

Een gas dat niet oplost in een vloeistof vormt een neven of een schuim hier gaan we in leerjaar 4 verder op in.

Oplosmiddelen

We zijn er tot nu toe steeds vanuit gegaan dat je water als oplosmiddel gebruikt. Het oplosmiddel is de vloeistof waar je een vaste stof, gas of andere vloeistof in oplost. Als een stof niet oplost is water lost deze misschien wel op in een andere vloeistof. Slaolie lost niet op in water maar weer wel in wasbenzine. En alcohol lost niet op in slaolie maar weer wel in water.

https://www.youtube.com/embed/AYuwCyHHPGk

Wat is een oplosmiddel?

Hoe noem je een doorzichtig mengsel van een vaste stof en water?

Kan een suspensie kleurloos zijn?

Kan een oplossing een kleur hebben?

Wat zijn de kenmerken van een emulsie?

Wat zijn de kenmerken van een oplossing?

Maak deze tabel compleet.

Kun je het verschil zien tussen een zuivere stof en een oplossing? Leg uit waarom wel / niet.

Bekijk deze foto. Geef per buisje aan: Oplossing, suspensie of emulsie.