Doelen

Oxideren

We hebben al eerder naar verbrandingsreacties gekeken. Kijk nog eens naar de paragraaf reacties met zuurstof. Nu gaan we ons meer richten op de reactieproducten. De stoffen die ontstaan na een verbranding.

Zuurstof

Reactieproducten van een verbrandingsreactie noemen we oxides. Dit zijn verbindingen met zuurstof. Voor een verbranding is zuurstof en een brandstof nodig. Bij de verbranding bindt de brandstof zich aan het zuurstof. Veel elementen kunnen zich binden aan zuurstof. Deze verbindingen zijn belangrijk om te kennen. Een aantal ken je al. H2O en CO2 zijn verbindingen van waterstof en koolstof met zuurstof.

Naamgeving

De namen van oxides zijn makkelijk. Het is de naam van het element met oxide er achter. Bijvoorbeeld CuO (koperoxide) en FeO (ijzeroxide). Er zijn een paar uitzonderingen. CO (koolstofmono-oxide) en CO2 (koolstofdioxide). Dit heeft te maken met het aantal zuurstof atomen in het oxide molecuul.

Formule

Een oxide bestaat altijd uit 2 atoomsoorten. De eerste kan van alles zijn. De tweede is altijd zuurstof (O). Je kunt uit de molecuulformule van een stof afleiden welke oxides er ontstaan. Voor ieder element ontstaat een oxide. Zo zullen bij de verbranding van CH4 (methaan) 2 oxides ontstaan. Waterstof (H) met zuurstof (O) en koolstof (C) met zuurstof. De oxides zijn H2O en CO2.
Als er zuurstof in een molecuul voor komt vormt dit geen extra oxide. Bij de verbranding van glucose (C6H12O6) ontstaan alleen de 2 oxides koolstofdioxide (CO2) en water (H2O). De zuurstof atomen in het suikermolecuul worden gebruikt bij de verbranding.

Buskruit

Buskruit is explosief omdat in een van de moleculen al zuurstof aanwezig is. Buskruit bestaat uit KNO3 (Kaliumnitraat), koolstof (C) en zwavel (S8). De zuurstof uit het KNO3 molecuul wordt gebruikt voor de explosie. Er is geen zuurstof uit de lucht nodig.
De stoffen in buskruit zijn vaste stoffen. De stoffen die ontstaan zijn gassen. Tijdens de eactie zetten de stoffen dus heel erg uit en dat vormt de kracht die je voelt bij de explosie.

Volledige en onvolledige verbranding

Bij een volledige verbranding van koolstof (C) ontstaat koolstofdioxide (CO2). Als er onvoldoende zuurstof aanwezig is om aan alle koolstof atomen 2 zuurstofatomen te koppelen vormt er koolstofmono-oxide (CO). CO is een giftig gas terwijl CO2 juist is wat we uitademen.
CO2 is ook het resultaat van de verbranding van fossielenbrandstoffen. Doordat er meer CO2 in de atmosfeer komt houd de aarde meer warmte vast (broeikaseffect). Bomen en planten zetten CO2 om in stoffen met koolstof en zuurstof.

Leerlijst oxides

CuO Koperoxide

MgO Magnesuimoxide

Fe2O3 IJzeroxide

H2O Waterstofoxide

CO2 Koolstofdioxide

CO Koolstofmono-oxide

SO2 Zwaveldioxide

Hoeveel oxiden ontstaan er bij de verbranding van zwavel (S)?

Hoeveel oxiden ontstaan er bij de verbranding van ammoniak (NH3)?

Hoeveel oxiden ontstaan er bij de verbranding van een element?

Hoeveel oxiden ontstaan er bij de verbranding van een verbinding?

Hoeveel atomen zitten er in een oxide?

Is een oxide een element of een verbinding?

Welk element kom je in alle oxides tegen?

Wat is er nodig voor een verbranding?

Waarom ontstaan er oxides na een verbranding?

Welke oxides ontstaan er bij de verbranding van FeS (IJzersulfiet)? Geef de formule en de naam.

Als je ethanol onvolledig verbrand, welke oxides ontstaan er dan? Geef de formule en de naam.

Geef aan welke van deze stoffen oxides zijn?
-CH4
-C6H12O6
-SO2
-O2
-CS2
-H2O

Wat is het verschil tussen CO2 en CO?

Aceton (C3H6O) verbrand. Geef de reactievergelijking met fase aanduiding. (Aceton is een vloeistof.)

Waarom kan een stof als buskruit, TNT, dynamiet en C4 zo snel branden?

Waarom geeft een explosieve stof zo veel kracht?

C6H14 (hexaan) verbrandt onvolledig. Welke oxides ontstaan er? Geef de naam en de formule.

Geef de reactievergelijking van de verbranding van hexaan. Geef ook de faseaanduiding. (Hexaan is een vloeistof).

Zetten de stoffen bij de verbranding van hexaan uit?

Bij de verbranding van welke stof ontstaat MgO?